એક જ વાયર પર ટ્રેન કેવી રીતે ચાલે છે, જ્યારે ઘરોમાં બે વાયરનો ઉપયોગ થાય છે? ઇલેક્ટ્રિક એન્જિન કેવી રીતે કામ કરે છે?

બદલાતા સમયની સાથે ટ્રેનની ટેક્નોલોજીમાં ઘણો બદલાવ આવ્યો છે. હવે ભારતીય રેલ્વેની મોટાભાગની ટ્રેનો ઈલેક્ટ્રિક એન્જિનની મદદથી દોડી રહી છે. ટ્રેનોની સ્પીડ પણ ઘણી વધી ગઈ છે. કદાચ તમારામાંથી ઘણાને ખબર હશે કે ભારતમાં હાલમાં ઇલેક્ટ્રિક અને ડીઝલ એન્જિન ચાલે છે. તેનો અર્થ એ છે કે તમામ લોકોમોટિવ મશીનો છે જે ટ્રેનોને ખેંચવાનું કામ કરે છે. ઇલેક્ટ્રિક લોકોમોટિવની રજૂઆત પછી, હાલમાં ડીઝલ અને ઇલેક્ટ્રિક લોકોમોટિવ બંનેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

પરંતુ, શું તમે જાણો છો કે ટ્રેનનું ઇલેક્ટ્રિક એન્જિન કેવી રીતે કામ કરે છે. ટ્રેન વાયર પર કેવી રીતે ચાલે છે? આ સિવાય ટ્રેનની સ્પીડ હંમેશા એકસરખી નથી રહેતી. ક્યારેક તે ઝડપી બની જાય છે તો ક્યારેક ધીમી. આજે અમે તમને આ બધી વસ્તુઓ વિશે માહિતી આપવા જઈ રહ્યા છીએ.

ટ્રેન વાયર પર કેવી રીતે ચાલે છે?

ડીઝલ લોકોમોટિવમાં એન્જિનની અંદર વીજળી ઉત્પન્ન થાય છે. તે જ સમયે, ઇલેક્ટ્રિક એન્જિનને ઓવરહેડ વાયરથી પાવર મળે છે. ટ્રેનની ટોચ પર સ્થાપિત પેન્ટોગ્રાફ ઉપર સ્થાપિત ઇલેક્ટ્રીક વાયર દ્વારા સતત એન્જિનમાં વીજળી ટ્રાન્સફર કરી રહ્યું છે. જો કે, અહીંથી વીજળી સીધી મોટર સુધી પહોંચતી નથી. પહેલા તે ટ્રેનમાં લગાવેલા ટ્રાન્સફોર્મર પર જાય છે. ટ્રાન્સફોર્મરનું કામ વોલ્ટેજ વધારવું કે ઘટાડવું છે. વોલ્ટેજને કંટ્રોલ કરવાનું કામ એન્જિનમાં બેઠેલા લોકો પાયલોટ દ્વારા નોચની મદદથી કરવામાં આવે છે.

આ ટેકનોલોજી કેવી રીતે કામ કરે છે?

સર્કિટ બ્રેકરમાંથી આઉટપુટ વર્તમાન તેના ટ્રાન્સફોર્મર અને સેમિકન્ડક્ટરમાં વિતરિત કરવામાં આવે છે. આ હેઠળ, વૈકલ્પિક પ્રવાહ પ્રથમ ટ્રાન્સફોર્મરને મોકલવામાં આવે છે જે ઓપરેશન માટે જરૂરી વોલ્ટેજ સ્થાપિત કરે છે. તે પછી વૈકલ્પિક પ્રવાહને રેક્ટિફાયરમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવે છે, જ્યાંથી તે સીધા પ્રવાહમાં રૂપાંતરિત થાય છે. ઉપરાંત, ડીસીને સહાયક ઇન્વર્ટરની મદદથી 3 ફેઝ એસીમાં પણ રૂપાંતરિત કરવામાં આવે છે. આ પ્રવાહનો ઉપયોગ વ્હીલ્સ સાથે જોડાયેલ ટ્રેક્શન મોટરને નિયંત્રિત કરવા માટે થાય છે. મોટર ફરવા લાગે કે તરત જ પૈડા પણ ફરવા લાગે છે.

ટ્રેન રોકાયા વિના ચાલે છે

ભારતીય રેલ્વેના એન્જિનોમાં બે પ્રકારના પેન્ટોગ્રાફ્સ (વીજળી પ્રાપ્ત કરતા ઉપકરણો) સ્થાપિત છે. સામાન્ય રીતે, ચાલતી ટ્રેનોના એન્જિનમાં હાઇ સ્પીડ પેન્ટોગ્રાફનો ઉપયોગ થાય છે, જ્યારે ડબલ ડેકર પેસેન્જર ટ્રેન અને માલસામાન ટ્રેનોમાં ચાલતા એન્જિનમાં હાઇ સ્પીડ (WBL) પેન્ટોગ્રાફનો ઉપયોગ થાય છે. પેન્ટોગ્રાફનો ચમત્કાર એ છે કે બ્રિજની નજીક ઓવર હેડ વાયર (OHE)ની ઉંચાઈ ઓછી હોવા છતાં ટ્રેન કોઈપણ અવરોધ (સ્પાર્ક) વગર દોડતી રહે છે અને વાયર પર તેની કોઈ અસર થતી નથી.