જાણો, શું છે સિદ્ધિવિનાયક મંદિરનો મહિમા, આ મંદિરનું મહત્વ સિદ્ધપીઠથી ઓછું નથી

મુંબઈના પ્રભાદેવીમાં આવેલું શ્રી સિદ્ધિવિનાયક મંદિર દેશના સૌથી પૂજનીય મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિર ભગવાન ગણેશને સમર્પિત છે. મુંબઈમાં સિદ્ધિવિનાયક મંદિરનું નિર્માણ વિઠ્ઠુ અને દેઉબાઈ પાટીલે 1801માં કરાવ્યું હતું. આ મંદિરમાં તમામ ધર્મ અને જાતિના લોકો ગણપતિના દર્શન કરવા આવે છે. આ મંદિરની અંદર એક નાના મંડપમાં ભગવાન ગણેશના સિદ્ધિવિનાયક સ્વરૂપની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. ગર્ભગૃહના લાકડાના દરવાજા પર અષ્ટવિનાયકનું ચિત્રણ કરવામાં આવ્યું છે, જે સૂક્ષ્મ કારીગરીથી ભરપૂર છે. જ્યારે અંદરની છતને સોનાના અસ્તરથી શણગારવામાં આવી છે.

ભગવાન ગણેશની મૂર્તિ ગર્ભગૃહમાં સ્થિત છે. તેના ઉપરના જમણા હાથમાં કમળ અને ડાબા હાથમાં અંકુશ અને નીચેના જમણા હાથમાં મોતીની માળા અને ડાબા હાથમાં મોદક (લાડુ)થી ભરેલો વાટકો છે. તેમની બે પત્નીઓ રિદ્ધિ અને સિદ્ધિ ગણપતિની બંને બાજુએ હાજર છે જે સંપત્તિ, ઐશ્વર્ય, સફળતા અને તમામ ઈચ્છાઓની પરિપૂર્ણતાનું પ્રતીક છે. તેમના પિતા શિવના માથા પર ત્રીજી આંખ અને ગળામાં હારની જગ્યાએ સાપ બાંધવામાં આવ્યો છે. સિદ્ધિવિનાયકના દેવતા અઢી ફૂટ ઉંચા છે અને તે બે ફૂટ પહોળા એક જ કાળા શિલાથી બનેલા છે. અહીં સિદ્ધિવિનાયક મંદિરના ઉપરના માળે પૂજારીઓ માટે રહેવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.

સિદ્ધિવિનાયક સ્વરૂપનું શું મહત્વ છે
સિદ્ધિવિનાયક ગણેશનું સૌથી લોકપ્રિય સ્વરૂપ છે. ગણેશજીની મૂર્તિઓ જેની થડ જમણી તરફ વળેલી છે તે સિદ્ધપીઠ સાથે જોડાયેલ છે અને તેમના મંદિરોને સિદ્ધિવિનાયક મંદિર કહેવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે સિદ્ધિ વિનાયકનો મહિમા અપાર છે, તે ભક્તોની મનોકામના તરત પૂરી કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આવા ગણપતિ ખૂબ જ ખુશ હોય છે અને જલ્દી ગુસ્સે થઈ જાય છે.

ચતુર્ભુજી વિગ્રહ સિદ્ધિવિનાયકની બીજી વિશેષતા એ છે કે તે ચાર હાથવાળા દેવતા છે. આ મંદિરમાં માત્ર હિંદુઓ જ નહીં પરંતુ તમામ ધર્મના લોકો દર્શન અને પૂજા માટે આવે છે. જો કે આ મંદિર ન તો મહારાષ્ટ્રના ‘અષ્ટવિનાયકો’માં ગણાય છે અને ન તો ‘સિદ્ધ ટેક’ સાથે કોઈ સંબંધ ધરાવે છે, તેમ છતાં અહીં ગણપતિ પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે.

મહત્વ સિદ્ધપીઠથી ઓછું નથી
મહારાષ્ટ્રના અહમદનગર જિલ્લાના સિદ્ધ ટેકના ગણપતિને સિદ્ધિવિનાયક તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે અને તેમની ગણતરી અષ્ટવિનાયકોમાં થાય છે. મહારાષ્ટ્રમાં ગણેશ દર્શનના આઠ સાબિત ઐતિહાસિક અને પૌરાણિક સ્થળો છે, જે અષ્ટવિનાયકના નામથી પ્રખ્યાત છે. પરંતુ અષ્ટવિનાયકોથી અલગ હોવા છતાં તેનું મહત્વ કોઈ સિદ્ધપીઠથી ઓછું નથી.

પહેલા ગણપતિની પૂજા કરવામાં આવે છે
હિંદુઓમાં ભગવાન ગણેશનું ઘણું મહત્વ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દરેક નવા કાર્ય કરતા પહેલા, નવી જગ્યાએ જતા પહેલા અને નવી સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરતા પહેલા, તેમની પૂજા કરવી જરૂરી છે. આ જ કારણ છે કે બાલ ઠાકરે, અમિતાભ બચ્ચન, સચિન તેંડુલકર જેવા મુંબઈના ઘણા પ્રતિષ્ઠિત લોકો અહીં અવારનવાર આવે છે. એક સાંકડી ગલી સિદ્ધિવિનાયક મંદિર સુધી જાય છે, જે ‘ફૂલ ગલી’ તરીકે ઓળખાય છે. અહીં પૂજા સામગ્રીથી ભરેલી મોટી સંખ્યામાં દુકાનો આવેલી છે.